Marlies Couch wint de Johanna Naberprijs 2025, een prijs voor de beste afstudeerscriptie op het gebied van vrouwen- en/of gendergeschiedenis aan de Nederlandse en Vlaamse universiteiten. Haar scriptie gaat over de sociale en medische zorg voor meisjes en vrouwen die verkrachting of andere vormen van seksueel geweld hadden overleefd. Marlies Couch wint een bedrag van 500 euro en krijgt de gelegenheid om een artikel te schrijven voor het tijdschrift Historica.
Marlies Couch wint de Johanna Naberprijs 2025, een prijs voor de beste afstudeerscriptie op het gebied van vrouwen- en/of gendergeschiedenis aan de Nederlandse en Vlaamse universiteiten. Haar scriptie gaat over de sociale en medische zorg voor meisjes en vrouwen die verkrachting of andere vormen van seksueel geweld hadden overleefd. Marlies Couch wint een bedrag van 500 euro en krijgt de gelegenheid om een artikel te schrijven voor het tijdschrift Historica.
De Johanna Naberprijs wordt jaarlijks uitgereikt op de Gendergeschiedenisdag door VVG platform voor vrouwen- en gendergeschiedenis en Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis.
Marlies Couch heeft haar scriptie getiteld ‘She procured a couple of Chirurgions’: unearthing social and medical care for survivors of sexual violence from the Old Bailey Proceedings, 1674-1800 geschreven in het kader van een één-jarige Master Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Ze maakte gebruik van een sinds 2003 bestaande online database van procesverslagen van de strafrechtbank Old Bailey in Londen, waar verdachten van misdrijven als moord, brandstichting en verkrachting werden berecht. De procesverslagen geven gedetailleerde informatie over de betrokkenen en hun dagelijks leven.
Het bijzondere van deze studie is dat Couch, op basis van 265 verslagen, inzoomt op de sociale en medische zorg voor de meisjes en vrouwen die verkrachting of andere vormen van seksueel geweld hadden overleefd in vroeg-modern Londen. Deze zorg voor de overlevenden is een nog vrijwel onontgonnen onderwerp. Hoe communiceerden zij over hun ervaring, of hoe werd die ontdekt? Wat gold als bewijsmateriaal?
"Op een subtiele manier stelt de auteur de agency centraal van zowel overlevenden als van de vrouwen en meisjes in hun omgeving— moeders, zusters, buurvrouwen, maar ook erbij gehaalde vroedvrouwen —die voor ze zorgden dan wel sociale en medische zorg en bijstand regelden."
De jury was zeer onder de indruk van dit werk, en gebruikte termen als rijp, fenomenaal, vernieuwend, overtuigend en doorwrocht.
"Al met al is deze scriptie een inspirerend voorbeeld van hoe gendergeschiedenis in een kruisbestuiving met andere historische deelterreinen (geschiedenis van criminaliteit, medische geschiedenis) tot belangrijke nieuwe inzichten kan leiden, inzichten die ook raken aan grote vragen in andere onderzoeksdomeinen."
Jury
De jury voor de Johanna Naberprijs (JNP) bestond dit jaar uit: juryvoorzitter Francisca de Haan, Professor Emerita in Gender Studies en Geschiedenis aan de Central European University, fellow bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, en geaffilieerd onderzoeker bij Atria; Nel de Mûelenaere, historicus en professor aan de Vrije Universiteit Brussel; Lieke Speerstra, eervolle vermelding JNP in 2024 en Noor de Smit, eveneens een eervolle vermelding JNP in 2024.





